လူသားတွေက ပျော်ရွှင်မှုနဲ. စိတ်ချမ်းသာမှု

လူသားတွေက ပျော်ရွှင်မှုနဲ. စိတ်ချမ်းသာမှု  
ဖန်တီးတဲ့နေရာမှာ အရမ်းတော်ပါတယ်
🎂 ဒီနေ့ ဆွ မ်းဟင်းတွေ ကြိုးစားပြီး ချက်ထားတယ်လေ အရမ်းဘုဉ်းလို့ကောင်းတယ်။ နောက်ပြီးတော့ အဝတ်အစားတွေ ကြည့်မလား အဝတ်အစားတွေ လှလှပပချုပ်ထားတယ်။ ချုပ်ပြီးတော့ ၀တ်လိုက်တဲ့အခါမှာ စိတ်ချမ်းသာသွားတယ်။ 

🔺 အဲလို စိတ်ချမ်းသာအောင် လူသားတွေက လုပ်တတ်တယ်။ ဒါပေမဲ့ #ဖန်တီးထားတဲ့ #စိတ်ချမ်းသာမှုကို #တည်မြဲအောင် sustainability, sustainable ဖြစ်အောင် အဲဒါ #လူသားတွေက #တော်တော်ညံ့ပါတယ်။ တော်တော်ညံတယ်။ 

 🎂 သြဥငှက်ဆိုရင်လေ ဒါ စိုင်းထီဆိုင် သီချင်းကို ကိုးကားတာလေ။ 
သီချင်းတစ်ပုဒ်ထဲဆိုတယ် မပျင်းဘူး။ တခါမှ မပျင်းဘူး။ ဘယ်လူသားကမှ အဲလို မဆိုနိုင်ဘူး။ သီချင်းကောင်းကောင်းရေးတယ်၊ သူတို့ရေးတဲ့ သီချင်းကိုပဲ သူတို့က ပြန်ပြီးတော့ မခံစားနိုင်တော့ဘူး ကြာလာရင် စိုင်းထီးဆိုင် အပါအဝင်ပဲ။ 

🎂 ဒီနေ့ ဆွမ်းဟင်းတွေ အင်မတန်မှ အရသာရှိပါတယ်။ မနက်ဖြန် မယ်တော်ကြီး ဒေါ်ရွှေဥက ထပ်ပြီးတော့ ကပ်ချင်တယ်ဆိုရင် တော်ရုံတန်ရုံ တရားမထိုင်ထားရင်လေ အဲဒီဟင်းကို ဒီနေ့လို အရသာရှိအောင် မဘုဉ်းနိုင်ဘူး။ ပရိတ်သတ်လည်း ဒီနေ့လို အရသာရိိှအောင် မစားနိုင်ဘူး။ 

🎂 အဲဒါကြောင့် အိမ်မှာဆိုရင် ဟင်းတွေမထပ်အောင် ကြိုးစားကြတယ်။ ဘာဖြစ်လို့ ကြိုးစားတုန်းဆို ရှိတဲ့ ဒီဟင်းကောင်းကောင်းတွေက ပေးတဲ ့စိတ်ချမ်းသာမှု အဲ စိတ်ချမ်းသာမှု ကိုုယ်က retain မလုပ်နိုင်လို့ ဆက်လက်ပြီးတော့ မထိန်းထားနိုင်လို့။ 

🎂 မထိန်းထားနိုင်ဘူးဆိုတာ ဘုန်းဘုန်းက ဟင်းအသစ်တွေ အသစ်တွေ ဒီနေ့စားလိုက်တဲ့ဟင်းတွေ အဲဒီ သတ်သတ်လွတ်ဆိုလည်း သတ်သတ်လွတ်ဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေ စိုက်ဖို့အတွက်မြေ ဘယ်လောက်လိုတုန်း။ မနက်ဖြန်ကျတော့ ဒီဟာထပ်ပြီးတော့ မဘုဉ်းတော့ဘူးဆိုတော့ နောက်ထပ်မြေအသစ် ထပ်ပြီးတော့ အသုံးပြုရတယ်။ 

🎂 #အမယ်မထပ်အောင်လုပ်ရတဲ့ဒုက္ခက #လူသားရဲ့ #စိတ်ကပေးတဲ့ဒုက္ခ။ အဲဒါကြောင့်မို့လို့ စိတ််ရဲ့ဒုက္ခကို ကျော်နိုင်တဲ့ပုဂ္ဂိုလ်ကတဲ့ တည်မြဲတဲ့ စိတ်ချမ်းသာမှုကို ရှာတွေ့ပြီ။ 
အဲဒါတော့ ဘယ်လိုလုပ်တုန်းဆို ကောင်းတာလေးကို နဲနဲတွေးကြည့်ပါ။ နေ့တိုင်းတွေးပါ။ ကောင်းတာလေး ကိုယ့်ဟာနဲ့ကိုယ် အများကြီးရှိတယ်။ 

🎂 မယ်တော်ကြီးဒေါ်ရွှေဥဆိုရင် တခါ ဆရာတော်ကြီးအကြီးကြီးတွေ စပြီးတော့ ဆရာတော်လေးတွေ စာသင်သားလေးတွေထိ ကြည့်ရှု့စောင့်ရှောက်တာ စာသင်သွားတယ် အာဟာရပျက်မှာစိုးလို့ ဆိုပြီး ဒီကနေပြီးတော့ နိုင်ငံခြားကို ပို့ပေးတာတွေ ရှိတယ်။ 

🎂 ဆရာတော်ကြီးတွေ အကြီးကြီးတွေဆိုရင်လည်းပဲ သီတဂူဆရာတော်ကြီးဆိုလည်း ဆေးရုံကအစ ဆောက်ပြီးတော့ လှူတယ်။ အဲလိုလုပ်ထားတဲ့ဟာကို လူတိုင်းလူတိုင်း နဲဲနဲ ကို်ုယ့်ဟာကိုယ် အချိန်လေးပေးပြီးတော့ ပြန်ပြီးတော့တွေးပါ။ 

🎂 #မောဒနာဆိုတာက #ပီတိဖြစ်အောင် #စိတ်ကိုလှုံ့ဆော်တာ #အနုဆိုတာက #မကြာခဏ။ #မကြာခဏစိတ်ကို #ပျော်ရွှင်အောင်တွေးတာနော်။ 

🎂 အဲဒီလိုမှ မဟုတ်ဘူးဆိုရင် ဘုန်းဘုန်းကလည်းပဲ တစ်နှစ်မှာ ပျော်ရွှင်ဖို့အတွက် Nov 22 ရက်နေ့ တစ်ရက်ထဲကိုပဲ စောင့်ရတယ်ဆိုရင် ကျန်တဲ့ ၃၆၄ ရက်က မပျော်တော့ဘူး။ အဲဒီလို ဖြစ်မယ်တဲ့။ 

🎂 ဒါကြောင့် ကုသိုလ်တခါလုပ်ထားပြီဆိုရင် အဲဒီကုသိုလ်အကြောင်း ခဏခဏ ပြန်တွေးပေးရင် ဦးနှောက်ပိုင်းဆိုင်ရာ ရှေ့က Hippocampus ဆိုတဲ့ ဧရိယာ သူ့ကို exercise လုပ်ရင် သူက active ဖြစ်တယ်။ သူက active ဖြစ်တယ်ဆိုရင် anxiety နဲ့ ပတ်သတ်ပြီး ဒီနောက်က Amygdala ဆိုတဲ့ ဦးနှောက်က အလုပ်မလုပ်ဘူး။ 

🎂 တော်ရုံတန်ရုံ စိတ်ညစ်စရာရှိလည်း စိတ်မညစ်တော့ဘူး။ အဲဒီလို စိတ်မညစ်မှ ပျော်ရွှင်နိုင်တာ။ အဲတော့ ကိုယ့်ဟာကိုယ် ပျော်ရွှင်အောင် တွေးရမယ်။ 

🎂 ကိုယ့်ကိုယ်ကို ပျော်ရွှင်အောင်တွေးပြီဆိုရင် challenge က ဘာတုန်းဆိုတော့ ကိုယ့်ထက်သာတယ်လို့ ထင်တဲ့လူနဲ့ တွေ့တဲ့အခါမှာ ကိုယ်ပျော်နိုင်သေးလား? အဲဒီချိန်မှာ ကိုယ်ပျော်နိုင်တယ်ဆိုရင်တော့ ကိုယ့်ရဲ့ပျော်ရွှင်မှုက တည်မြဲပါတယ်။ ပျော်ရွှင်မှု တည်မြဲတယ်။ 

🎂 အဲတော့ ဘယ်လိုလုပ်ရမှာတုန်းဆိုတော့ သူအဆင်ပြေတာကို ကိုယ်ပျော်နိုင်ရမယ်။ ဒီစိတ်ကို training လုပ်ထားရမယ် မွေးထားရမယ်။ အော် သူတို့လည်းပဲ ဒီလိုပဲ ကြိုးစားရှာတယ်။ မိသားစုအတွက် အဆင်ပြေအောင် ကြိုးစားရှာတယ်။ 

🎂 သူကြိုးစားတာလေး သတိရပြီးတော့ စိတ်ထဲမှာ ၀မ်းသာတယ်ဆိုရင် နောက်ပိုင်းကျတော့ သူဘယ်လောက်ထိပဲ ကိုယ့်ထက်သာနေပစေ ကိုယ့်စိတ်ထဲမှာ သူ့ကိုု ကြောက်ရွံ့တာ မရှိတော့ဘူး။ ငါ့ကို သူများ အထင်သေးသွားမလား သူလောက် မတော်ဘူး အဲလိုစိတ်မျိုး စိတ်ထဲမှာ မဖြစ်တော့ဘူး။ 

🎂 ဖြစ်နေသေးရင် ကိုယ့်ဟာကို တစ္ဆေခြောက်နေတာ။ ကိုယ်က လူအများကြီးထက်လည်းသာတယ် လူတော်တော်များများကလည်း ကိုယ့်ထက် သာတာရှိတယ်။ အဲဒါကြောင့် ပြိုင်တာ သူတို့နဲ့ပြိုင်တာ ဒါက အလုပ်မဟုတ်ဘူး။ 

🎂 သွားပြီးတော့ ပြိုင်တယ်ဆိုရင် ကိုယ့်အာရုံက သူများဆီမှာပဲရှိတယ်။ သူတို့လက်ထဲမှာပဲ ရှိတယ်။ ကိုယ့်ရဲ့အာရုံက။ သူတို့ပျော်ခွင့် ပေးမှ ကိုယ်ပျော်နိုင်တယ်။ ကိုယ့်ရဲ့ ပျော်ရွှင်မှုသော့ချက် သူများလက်ထဲမှာ ရှိတယ်။ 

💝ဒါကြောင့် #ကိုယ့်ဟာကိုယ် #ပျော်နိုင်အောင်ထားနိုင်တဲ့ပုဂ္ဂိုလ်ကတဲ့ အဲဒါ သူက #တခါတည်း #သူများလည်း #ပျော်အောင်လုပ်နိုင်တဲ့ပုဂ္ဂိလ်။ 

🔺 ပြောျအောငျ မထားနိုျငျဘူးဆိုတာက အဆငျမပွတော နဲနဲတှေ့ပွီဆို မပြောျတော့ဘူး။ ကိုယျ့ကို လာပွိုငျတဲ့သူနဲ့တှေ့ရငျ မပြောျတော့ဘူး။ ကိုယျ့လောကျ မတောျတဲ့လူ အဲ့လူကလညျးကိုယျ့ကို ကိုယျနဲ့ တှေ့တဲ့အခါမှာ မခြီးမှမျးဘူးဆိုရငျ ဒါလညျး စိတျထဲမှာသိပျမပြောျတော့ဘူး။ 🎂 မယ်တော်ကြီးဒီနေ့ ၀တ်စားလာလိုက်တာ နုသွားတာပဲ။ တကယ်လို့ ဘုန်းဘုန်းက အဲလိုပြောဖို့ မေ့ရင် ကိုယ့်ဟာကိုယ် စိတ်ထဲမှာ ၀မ်းသာအောင် ကိုယ့်ဟာကိုယ်တွေးပါ။ ဘုန်းဘုန်းကတော့ စိတ်ထဲမှာ အမြဲတမ်းပြောပါတယ်။ ကဲ အားလုံ ကျန်းမာချမ်းသာကြပါစေ။ (သာဓု သာဓု သာဓု။) ကျေးဇူးတော်ရှင်အောက်စဖို့ဒ်ဆရာတော် ပါမောက္ခ ဒေါက်တာဓမ္မသာမိ 🙏🙏🙏 “ဆရာတော်ဘုရား၏သက်တော်(၅၅)နှစ်ပြည့် မွေးနေ့အနုမောဒနာသြဝါဒ (၂၂.၁၁.၂၀၁၉) (Chatrium hotel)” တရားတော်မှ ရေးသားပူဇော်ပါသည်။
Photo credit - Aung Kyaw Moe

မေတ္တာနဲ့ကရုဏာက ဘယ်လိုမျိုး ကွဲပြားပါသလဲ? (ဓမ္မအမေးအဖြေ)

👱‍♀️ မေး။ ။ ဘုန်းဘုန်းဘုရား မေတ္တာနဲ့ကရုဏာက 
ဘယ်လိုမျိုး ကွဲပြားပါသလဲ? 💡

ဖြေ။ ။ ★ အေး ကောင်းတယ် ဒီမေးခွန်းကောင်းတယ်။ ကရုဏာက 
သီးသန့်လာတာ မဟုတ်ပါဘူး သီးခြားလာတာ မဟုတ်ပါဘူး။ Package နဲ့လာတယ်။ အဲ package ထဲမှာ လေးခုပါတယ်။ တစ်ခုလုပ်ရင် ကျန်တဲ့ သုံးခုကလည်း လွယ်ကူသွားတယ်။ အလိုအလျောက် ရတယ်ဆို မဆိုလိုဘူး။ ဒါပေမဲ့ လွယ်သွားတယ်။ 

★ တစ်ခုခုကို 100% အားစိုက်ပြီးတော့ လုပ်တယ်ဆိုရင် ကျန်တဲ့ဟာတွေက 50% လောက် 40% 45% လောက် သူပါလာတယ်။  မေတ္တာနဲ့ကရုဏာက #မေတ္တာကနေ #ကရုဏာဖြစ်၊ မေတ္တာကနေ #မုဒိတာဖြစ်။ အဲဒါကြောင့် မေတ္တာ အရင်လာတယ် မေတ္တာ ကရုဏာ မုဒိတာ။ ★ ဘယ်လိုဖြစ်တာတုန်း? မေတ္တာက သူ့မှာ focus နှစ်ခုရှိတယ်။ 
 အဆင်ပြေတဲ့လူနဲ့ အဆင်မပြေတဲ့လူ။ အများစုတော့ အဆင်မပြေတဲ့
လူကို မေတ္တာထားနို်င်တယ်။ အဆင်ပြေတဲ့လူကျ မေတ္တာမထားနို်င်ဘူး။ 

★ လုံး၀ ၀တ်စရာ စားစရာမရှိလို့ ကိုယ့်အဝတ်အစားလာတောင်းရင် ပြန်ပေးချင်တယ်။ ကိုယ့်အတွက် အဝတ်အစားလှလှပပ တောက်တောက်ပြောင်ပြောင် ၀တ်လာတဲ့လူဆိုရင် အမြင်ကပ်တယ်။ 
★ အဝတ်အစားချို့တဲ့လူကို အဝတ်အစားပေးချင်တာ ဒါ ကရုဏာ။ 
သူ့ဟာသူ အဝတ်အစားတွေနဲ့ အဆင်ပြေပြီးတော့ တောက်တောက်ပြောင်ပြောင် 
ဖြစ်နေတဲ့လူကို လက်ခံတာ သူ့အတွက်ဝမ်းသာတာ ဒီမေတ္တာတို့ မုဒိတာတို့ 
နှစ်ခုစလုံးက မေတ္တာထဲမှာ ပါတယ်။ 

★ စာစကားနဲ့ပြောရင် #မေတ္တာက #အာရုံနှစ်ခုရှိတယ်တဲ့။ #ဒုက္ခိတအာရုံ နဲ့ #သုခိတအာရုံ။ ဒုက္ခိတအာရုံနဲ့ တွေ့တဲ့အခါမှာ မေတ္တာက ကရုဏာဖြစ်တယ်။ ကရုဏာ အရည်အသွေးရှိတယ်။ သုခိတာအာရုံနဲ့ တွေ့တဲ့အခါကျတော့ မုဒိတာ ဖြစ်သွားတယ်။ 

★ မေတ္တာဆိုရင် အများစုကတော့ “အဟံ အဝေရော ဟောမိ အဗျာပဇ္ဇောဟောမိ အနီဃော ဟောမိ သုခီအတ္တာနံ ပရိဟရာမိ” ဘယ်သူ ကျန်းမာပါစေ ချမ်းသာပါစေ ဟိုး တကမ္ဘာလုံး ကျန်းမာပါစေ ချမ်းသာပါစေ။ ဟိုအိမ်ကလွဲလို့ 
 🙂 ဟိုအိမ်က မနေ့ကမှ ရန်ဖြစ်ထားတယ်ဆိုတော့ သူမပါသေးဘူး။ 

★ “သဗ္ဗေသတ္တာ အဝေရော ဟောမိ အဗျာပဇ္ဇောဟောမိ” ဟိုး 
အိမ်ဘေးကလွဲလို့ အဲဒါမျိုးတွေလေ အဲဒါမျိုးကြတော့ မေတ္တာပို့တာ ကိုယ်က 
ပို့စရာ မေတ္တာ မရှိဘူး။ ပွားရအုန်းမှာ။ 

★ ပွားဖို့ဆိုတာ စိတ်ကို focus လုပ်ရတယ်။ Attention မှန်မှန်ကန်ကန် ပေးရတယ်။ #တရားထိုင်တယ်ဆိုတာ #ကရုဏာတရားပဲဖြစ်ဖြစ် #မုဒိတာတရား #မေတ္တာတရားဖြစ်ဖြစ် The Art of Attention! Attention ပေးတာ မမှန်ဘူးဆိုရင် ကိုယ့်ရဲ့ 
resource ကို သုံးတာ သူ မမှန်ဘူး။ 

★ မမှန်တဲ့အခါကျတော့ နားလည်မှုတွေလွဲပြီးတော့ မဖြစ်သင့်တဲ့ စိတ်ဆင်းရဲမှုတွေ ဖြစ်နေတာ။ အဲတော့ unpleasant situation ခက်ခဲမှုတွေ အဆင်မပြေမှုတွေကို ကြည့်ပြီးတော့ တရားမှတ်တတ်ရင် အဲဲ့ထဲမှာ မေတ္တာလည်းပါတယ် ကရုဏာလည်းပါတယ် မုဒိတာလည်းပါတယ်။ တနည်းအားဖြင့်ပြောရင် 🍃 ကရုဏာက မေတ္တာရဲ့ 50% 

🍃 မုဒိတာက မေတ္တာရဲ့ another 50% ဒီလိုပြောချင်တယ်။ (အဲဒီမှာ ဥပေက္ခာက ဘယ်နေရာမှာ ၀င်သွားလည်း ဘုရား) ★ #ဥပေက္ခာက ကရုဏာပွားတာလေ #မကြိုက်တဲ့လူကို #ကရုဏာထားနိုင်တယ်ဆိုရင် “ငါ” သိပ်နည်းသွားပြီ self-centered သိပ်နည်းသွားပြီ။ ကိုယ်မကြိုက်တဲ့လူ ကြီးပွားတာကို ကိုယ့်ကိုယ်ကို ဝေဖန်ဖူးတဲ့လူ အဲလူကြီးပွားတာကို ကိုယ်က စိတ်ထဲမှာ jealous မဖြစ်ဘူး။ 

★ Jealous လည်း မဖြစ်ဘူး၊ နောက်ပြီးတော့ envied လည်း မဖြစ်ဘူး၊ stable ဖြစ်တယ်ခေါ်တယ်။ Emotional stable ဖြစ်တယ်။ အဲလို stable ဖြစ်ရင် ဒုက္ခနဲ့တွေ့တိုင်း ကရုဏာဖြစ်၊ သုခနဲ့တွေ့တိုင်း မုဒိတာဖြစ်ဆိုတော့ balance ဖြစ်တယ်လို့ခေါ်တယ်။ 

★ Balance emotion ကို ဥပေက္ခာခေါ်တယ်။ ဗမာက ပြောတယ် ဥပေက္ခာက လျစ်လျူရှုလိုက်ဆိိုတာ အဲဒါ give up လုပ်တာကို ပြောတာ။ ဗြဟ္မစိုရ်ထဲမှာပါတဲ့ ဥပေက္ခာက give up မပါဘူး။ သူက it is very caring. ဥပေက္ခာက။ 

★ ဥပေက္ခာက ‘ဥပ’ ရယ် ‘ဣက္ခ’ ရယ်၊ #ဥပ က #နီးနီးကပ်ကပ် #ဣက္ခ က #ကြည့်တာ။ အနီးကပ် စောင့်ရှောက်တာ ဥပေက္ခာဆိုတဲ့ ပါဠိစကားက။ ဗမာက မေတ္တာတောင် မရှိသေးဘူး ဥပေက္ခာကနေ သွားစတာ။ အမှန်က ဥပေက္ခာ နောက်ဆုံးမှ လာတယ်။ အဲတော့… 

🔺 #မေတ္တာ #ကရုဏာ #မုဒိတာ ဒီသုံးခုကို #မကျော်သေးဘဲနဲ့ ဒီ 
#ဥပေက္ခာကို #ဘယ်လိုမှနားမလည်နို်င်ဘူး။ ★ လူတစ်ယောက်ကို ကူညီတယ် အဲလူတစ်ယောက်က ကိုယ့်ကို ပြန်ပြီးတော့ ဂရုမစို်က်လို့ thank you မပြောလို့ အဲလူကို စိတ်ဆိုးပြီးတော့ စကားမပြောဘူး ဥပေက္ခာ ပြုလို်က်တယ်။ 
ဒါက ဗမာ ဥပေက္ခာ popular ဥပေက္ခာ။ 
တရားထဲမှာ ပါတဲ့ ဥပေက္ခာ မဟုတ်ဘူး။
ကျေးဇူးတော်ရှင်အောက်စဖို့ဒ်ဆရာတော် ပါမောက္ခ ဒေါက်တာဓမ္မသာမိ

ပိုးကောင်လေးတွေ သတ်လိုက်တဲ့ အချိန်အခါမျိုးမှာ?

 အချိန်မရလို့ ပိုးကောင်လေးတွေကို သတ်လိုက်သလိုဖြစ်တဲ့
အချိန်အခါမျိုးမှာ ဘယ်လိုစိတ်ထားရမလဲ?
👱‍♀️ မေး။ ။ ဘုရားတပည့်တော်မသိချင်တာက တပည့်တော်မတို့ နေ့စဉ် ငါးပါးသီလကို ခံယူဆောက်တည်ကြတယ်ပါ့နော်။ မဖြစ်မနေ လိုအပ်လို့ ထမင်းချက်ရင်ပဲဖြစ်ဖြစ်ပေါ့ ဆန်ပိုးလေးတွေ ပါလာတယ်။ ဒါပေမဲ့ ကိုယ်က သိနေတယ်။ မဖြစ်မနေ ဆေးရတယ်။ ဖယ်ဖို့ အချိန်လည်း မရှိဘူး အဲဒီလိုလုပ်ဖို့လည်း အချိန်က ဘယ်လိုမှ မပေးနိုင်ဘူးပေါ့နော်။ အဲဒီအခါကျရင် ဘယ်လိုမျိုး စိတ်ထားထားရမလဲ ဆိုတာလေး မေးချင်ပါတယ် ဘုရား။ 💡 

ဖြေ။ ။ ★ ဆရာမက ကရုဏာနဲ့ သတ်ရမယ်လို့ ပြောတာလား? 

🙂 ဘာဖြစ်လို့တုန်းဆိုတော့ Mercy killing ဆိုတာ ခရစ်ယာန်ဘာသာမှာ ရှိတယ် သနားလို့ သတ်လိုက်တာ၊ ဗုဒ္ဓဘာသာ မရှိဘူး။ တခြား ဘာသာတွေမှာ ရှိတယ်။ 

★ ဒီနေရာမှာ ဆရာမပြောတဲ့တာ စိတ်ဝင်စားတာတော့ #အချိန်မရှိဘူးဆိုတာပဲ။ #ကရုဏာအတွက် #အချိန်မရှိဘူး။ ငါက ဗို်က်ဆာနေပြီ ဒီပိုး နင်ပြေးရင်ပြေး အလွတ်ပြေးရင်ပြေး မပြေးရင် ပါသွားမယ်။ 

★ YouTube ထဲမှာလေ intensive ထဲမှာ အလုပ်လုပ်တဲ့ ပါမောက္ခကြီးတစ်ယောက် သူ သုတေသနလုပ်ထားတယ်။ 40 seconds of compassion can save a life တဲ့။ #စက္ကန့်လေးဆယ်ပဲကြာပါတယ်တဲ့ #ကရုဏာလုပ်ဖို့။ YouTube ထဲမှာရှာကြည့်။ စက္ကန့်လေးဆယ်ပဲ။ 

★ အချိန်မရှိဘူးဆိုပြီးတော့ ဆရာဝန်တွေကပြောပြီးတော့ #ဆရာဝန်တစ်ဝက်ကျော်က #လူနာသာကုတာ #စိတ်ထဲမှာ #ကရုဏာမရှိဘူးတဲ့။ ဒါ အမေရိကားမှာ အဲဆရာဝန်ကြီးပြောတာ။ Abstract တစ်ထောင်ကျော် သူ review လုပ်တယ် နောက် scientific case ကရုဏာနဲ့့ပတ်သတ်တဲ့ဟာ နှစ်ရာကျော် သူဖတ်တယ်။ သူကိုယ်တိုင်လည်း သုတေသန လုပ်ကြည့်တယ်။ 

🔺အချိန်မရှိဘူး အချိန်မရှိဘူး #ကရုဏာအတွက် #အချိန်မရှိဘူးပြောတာ။ ★ ထမင်းချက်ဖို့လုပ်နေတယ် ပြီးရင် ကျောင်းသွားရမယ်။ အလုပ်တွေရှိသေးတယ် ငါ့အပြစ်မဟုတ်ဘူး နင့်အပြစ်ပဲ။ ဒီပိုးတွေလေ။ 

★ ဘုန်းဘုန်းက ရှမ်းလူမျိုးပါ တချို့ရှမ်းလူမျိုးတွေက #ကရုဏာအတွက် #အချိန်မရှိတော့ ဘာပြောတုန်းဆိုတော့ #ဒီထဲမှာရှိတဲ့ပိုးကိုတဲ့ #သူရဲ့နေ့နံပြောင်းလိုက်မယ်။ 
★ နားလည်လား နေ့နံပြောင်းတာ။ မွေးနေ့ပြောင်းလိုက်မယ်။ သူက တနင်္လာနေ့မွေးတယ်ဆိုရင် သူသေသွားတဲ့အခါ နောက်တစ်နေ့ အင်္ဂါနေ့ ပြန်ဖြစ်ရင် ဖြစ်မှာပေါ့။ သတ်လိုက်မယ်လို့ ပြောတာ။ 

★ သူ့ နေ့နံကို ပြောင်းပစ်မယ်ဆိုတာလေ။ မွေးနေ့ကို ပြောင်းပစ်မယ်။ မွေးနေ့ ပြောင်းဖို့အတွက် လူက သေမှ ပြောင်းလဲမှာလေ။ ဟုတ်တယ်မို့လား? အရမ်းဆိုးတာ။ ရှမ်းတွေတော့ စိတ်ဆိုးတော့မှာပဲ 🙂 🍃 အဲတော့ #ကရုဏာရှိတဲ့ပုဂ္ဂိုလ်က #အချိန်များပါတယ်။ 

★ ကရုဏာရှိရင် ဦးနှောက်က ဒီရှေ့မှာ ရှိတဲ့ Insular - အင်စူလာ ဆိုတဲ့ ဦးနှောက်ရယ် နောက် ACC ဆိုတဲ့ Anterior Cingulate Cortex ဆိုတဲ့ ဦးနှောက်၊ အဲ့ဦးနှောက် အလုပ်လုပ်တဲ့ အခါကျတော့ decision making ဆုံးဖြတ်တဲ့နေရာမှာ သူက နှစ်ခါ သုံးခါ မလုပ်ရဘူး။ ★ တခါတခါ ဆုံးဖြတ်မယ်ဆို အကြာကြီး မစဉ်းစားရဘူး။ ဒီစာအုပ်လေးက ပြောပါတယ်။ 

🔺 စိတ်ဖိစီးမှုများတဲ့ပုဂ္ဂိုလ် #ဒေါသများတဲ့ပုဂ္ဂိုလ် အဲပုဂ္ဂိုလ်တွေက အလုပ်တစ်ခုကို #အချိန်ပိုယူပြီးတော့ #လုပ်ရပါတယ်။ ဒါ သုတေသန တွေ့ရှိချက်ပါ။ 
★ အဲဒါကွောငျ့ အရမျးကို အလုပျရှုပျတဲ့ Ph.D သမားတှကွေညျ့ပဲ အလုပျလုပျတဲ့ High tech ကုမ်ပဏီတစျခု အမရေိကားမှာ ဒါလေး ဒီစာအုပျလေး (Mindfulness - Emotional Intelligence by Harvard Business Review) ထဲမှာ သုတသေနလုပျထားတာ။ ဦးနှောကျပိုငျးဆိုရငျရာ ပညာရှငျတှရေယျ နောကျပွီးတော့ ဝိပဿနာ တရားကိုသငျပေးတဲ့ MIT က ပါမောက်ခရယျ အဲဒီ ကုမ်ပဏီမှာ သုတသေန သှားလုပျတယျ။ 

★ တရားထိုင်ချင်တဲ့လူတဲ့ စိတ်ဖိစီးမှု နည်းအောင် လုပ်ချင်တဲ့လူ စာရင်းပေးပါ။ လုပ်ငန်းခွင်မှာပဲ သင်ပေးတယ်။ သင်တာ နည်းနည်းမဟုတ်ဘူး တစ်နေ့ကို နှစ်နာရီ ထိုင်ခိုင်းတာ အလုပ်ခွင်မှာ တစ်နာရီမှာ အိမ်မှာ တစ်နာရီ။ အလုပ်ခွင်မှာ တစ်နာရိဆိုတာ တစ်ကြိမ်ပေါ့နော်။ မိနစ်(၃၀) နှစ်ခါ ထိုင်။ 

★ (၈)ပတ် နှစ်လကြာလာတဲ့အခါကျတော့ အဲဒီလူတွေက သူများထက် ရာခိုင်နှုန်း(၃၀) ပိုပြီးတော့ အလုပ်လုပ်တယ် efficient ဖြစ်တယ် ပိုထိရောက်တယ်။ အချိန်တွေလည်း ပိုထွက်လာတာ။ 

★ အဲလို အချိန်မရှိဘူးဆိုပြီးတော့ ဘုန်းဘုန်းတို့က ဆန်နဲ့့ပိုးနဲ့ ရောပြီးတော့ ဆေးလိုက်တယ်ဆိုရင် သူရဲ့ဆိုးကျိုးက ဘာတုန်းဆိုတော့ ဒီ anexity စိတ်ဖိစီးမှုက တခြားနေရာကို ကူးသွားတယ်။ နေရာတိုင်းမှာ ဘုန်းဘုန်းတို့က လောလော လောလော နဲ့ ဘဝကို ဖြတ်ကျော်ရတယ်။ 

★ ဦးနှောက်အလုပ်လုပ်တဲ့နေရာမှာ Efficiency က ကွာတဲ့အခါကျတော့ #စိတ်ဖိစီးမှုရှိတဲ့ဦးနှောက်နဲ့ #ကရုဏာရှိတဲ့ဦးနှောက် #Efficiency က ကွာတယ် #ထိရောက်မှုခြင်းကွာတယ်။ အဲလိုကွာတဲ့အခါကျတော့ #ဘဝကို #enjoy လုပ်တာလည်း #ကွာပါတယ်။ 

★ ဒါကြောင့် ဆန်ထဲမှာရှိတဲ့ ပိုးလေးတွေကို မသနားနိုင်သေးခင် #ကိုယ့်ကိုယ်ကို #အရင်သနားရမယ်။ #ကံတွေ #ဒီအကုသိုလ်ကံတွေ #တစ်ဘဝပြီးတစ်ဘ၀ #မလိုက်အောင် နံပါတ်တစ်။ ★ နောက်တစ်ခုက ဒီမှာ ရှိတဲ့ stress တွေ ဒီနေ့ရှိတဲ့ stress တွေ မနက်ဖြန် တိုးမလာအောင် ဖြစ်နိုင်ရင် ၅% လောက် လျော့သွားအောင် နောက်တစ်နေ့ နောက်ထပ် ၅%လောက် လျော့သွားအောင် အဲဒါ ၁၀-ရက်ဆို တစ်ဝက်လျော့သွားတယ်။ 

★ ဒီ stress တွေ ကိုင်တွယ်နိုင်ဖို့က နှစ်ခုရှိပါတယ်။ တစ်ခုက Attention နောက်တစ်ခုက Attitude. Attention ဆိုတာ သတိတရား - သမ္မာသတိ မဂ္ဂင်(၈)ပါးထဲမှာ။ Attitude ဆိုတာ သမ္မာဒိဋ္ဌိ နဲ့ သမ္မာသင်္ကပ္ပ မှန်ကန်တဲ့အမြင် ရှိရမယ်တဲ့။ 

★ ငါက အချိန်မရှိဘူး ငါက ဆရာမ ကျောင်းသားကျောင်းသူတွေက သူတို့က အချိန်အများကြီးရှိတယ်။ ငါ သူတို့အတွက် လုပ်ပေးရတာ။ သူတို့ကျ သူတို့အတွက်ပဲ လုပ်ရတာ။ ငါကျ တစ်တန်းလုံးအတွက် လုပ်ရတာ။ အဲဒီစိတ်ထားရင် အဲဒီ attitude မမှန်သေးဘူး။ 

 ★ အဲဒီ ကျောင်းသားကျောင်းသူတွေ stress သိပ်များပါတယ်။ သူ့အရွယ်နဲ့ သူ့ context နဲ့ သိပ်များပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် “သြော် stress များတဲ့ ကလေးတွေ ငါ့လိုပဲ stress များတယ်” ကိုယ့်ကိုယ်ကို ကရုဏာပွားလိုက် သူတို့ကို ကရုဏာပွားလိုက်။ ဒါဆိုရင် လွယ်လွယ်ကူကူ စိတ်မဆိုးတော့ဘူး။ 

★ စိတ်ဆိုးတယ်ဆိုတာ အဲဒီအချိန်မှာ ထုတ်တဲ့ ဟော်မုန်းက cortisol ဆိုတဲ့ ဟော်မုန်း ခန္ဓာကိုယ်ထဲမှာ ထုတ်လုပ်တယ်။ အဲဒီ cortisol ဟော်မုန်းကနေပြီးတော့ ဦးနှောက်ကို ရောက်သွားပြီးတော့ amygdala ဆိုတဲ့ အဲဒီ fear center #ကြောက်စိတ်ဖြစ်စေတဲ့ #ဦးနှောက်ကို #activate လုပ်လိုက်ရင် #ဘယ်သူ့ပဲကြည့်ကြည့် #သံသယနဲ့ပဲ ကြည့်တော့တယ်။ အဲလိုမျိုး ဖြစ်တတ်တယ်။ ★ ဒါကတော့ နှစ်ပေါင်း ၂၆၀၀က ဗုဒ္ဓရဲ့ စိတ်ပညာကို အခု သိပ္ပံပညာရှင်တွေ သုတေသန လုပ်တဲ့ဟာနဲ့ ရောပြီးတော့ ရှင်းပြတာ။ ကျေးဇူးတော်ရှင်အောက်စဖို့ဒ်ဆရာတော် ပါမောက္ခ ဒေါက်တာဓမ္မသာမိ

နာမ်သည် ဦးနှောက်ထဲမှာပဲ ရှိသလား? ဟဒယထဲမှာပဲ ရှိသလား?

👴 မေး။ ။ တပည့်တော် အဘိဓမ္မာအောင်ပြီးပါပြီ ဘုရား။ အဘိဓမ္မာမှာ စိတ် စေတသိက် ရုပ် နိဗ္ဗာန် ဆိုပြီး တပည့်တော် သင်ခဲ့ပါတယ်။ အခုတော့ ဦးနှောက်ပိုင်းဆိုရင်ရာ လေ့လာဖူးပါတယ်။ တပည့်တော် စိတ်ထဲမှာ တပည့်တော်တို့က physical body မှာ တပည့်တော်တို့ အဘိဓမ္မာသင်တုန်းက မနောဓါတ်တို့ မနောဝိညာဏဓါတ်တို့ ဒီဓါတ်တွေက နှလုံးကနေပြီးတော့ စိတ်ကူးရှိတယ်။ အခုတော့ တပည့်တော်အနေနဲ့က တပည့်တော်ရဲ့ physical body ကြီးကို ဒီ brain ကြီးကပဲ control လုပ်နေသလား ဆိုပြီးတော့ တပည့်တော်မှာ စိတ်ထဲမှာ မရှင်းသလို ဖြစ်ပါတယ် ဘုရား။ 
အဲဒါ တပည့်တော်တို့ ဒုတိယအဆင့်မှာ နိဗ္ဗာန်သည် ရုပ်လော နာမ်လောဆိုပြီး မေးခွန်းရှိပါတယ်။ တပည့်တော်တို့က နိဗ္ဗာန်သည် နာမ်ဆိုပြီးတော့ တပည့်တော်တို့ ဖြေခဲ့ပါတယ်။ ဆိုတော့ တပည့်တော် မေးခွန်းက နာမ်သည် brain ထဲမှာပဲ ရှိသလား? ဟဒယထဲမှာပဲ ရှိသလား? ဆိုတဲ့ တပည့်တော်မှာ ဒွိဟဖြစ်ပါတယ် ဘုရား။ တပည့်တော် ရိုးသားစွာ မေးမြန်းခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ 

💡 ဖြေ။ ။ ★ ဒကာကွီးမေးခှနျးကောငျးပါတယျ တမ်ဘာလုံးအနနေဲ့ ဗုဒ်ဓဘာသာ ပညာရှငျတှရေော ပရိယတျပိုငျးဆိုငျရာ ကြှမျးကငြျတဲ့ ဆရာတောျတှရေော ပဋိပတျကြှမျးကငြျတဲ့ ဆရာတောျတှရေော နောကျ ဦးနှောကျပိုငျးဆိုငျရာ ကြှမျးကငြျတဲ့ neuologist တှရေော နောကျပွီးတော့ biologist တှရေော ဝိုငျးပွီးတော့ ဖွရှေငျးရမယျ့ ကိစ်စဖွစျပါတယျ။ 

★ မေးခွန်းကတော့ စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒီမေးခွန်းက ဦးနှောက်နဲ့ နှလုံးနဲ့ စိတ်နဲ့ ဒီသုံးခုဆက်စပ်ပုံ ပြဿနာ။ ဒီမေးခွန်းက နှစ်ပေါင်း(၇၀)ကျော်လောက် ရှိပြီထင်တယ်။ ဘုန်းဘုန်း ဖတ်မိသလောက်လေးပေါ့နော်။ 

 ★ ထိုင်းသံဃာတစ်ပါး ဒါတွေ အရမ်းလေ့လာတဲ့အခါကျတော့ ဂျာမန်လိုရော အင်္ဂလိပ်လိုရော နောက် ပါဠိကျမ်းစာရော ကျွမ်းကျင်တဲ့အခါကြတော့ နောက်ဘုရင်နဲ့ ရင်နှီးတော့ ဘုရင်ကထောက်ပံ့တဲ့ အထောက်အပံ့တွေနဲ့ ကူညီတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေ များတဲ့အခါကျတော့ ဒီခေါင်းစည်းအကြောင်း ဒီပြဿနာအကြောင်း ဆရာတော်ရေးထားတဲ့ ထိုင်းလိုရေးထားတဲ့ စာအုပ်တစ်အုပ်ကို ဘုန်းဘုန်း က အင်္ဂလိပ်လို ဘာသာပြန်ထားတာ ရှိတယ်။ 

★ Buddhist Psychologist ဆိုတာ chapter တစ်ခုရှိတယ် ဒကာကြီးပြောတဲ့ခေါင်းစည်း။ Science က အရင်တုန်းက စိတ်ဆိုတာ မရှိပါဘူး Consciousness ဆိုတဲ့ဟာ Chemistry မှာလည်း မရှိဘူး Physic မှာလည်း မရှိဘူ Biology မှာလည်း မရှိဘူး။ ဒါပေမဲ့ Science က နှစ်ပေါင်း(၂၀) အတွင်းမှာ သူက အများကြီးကို ရှေ့ရောက်သွားပြီလေ။ 

★ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂နှစ် ၂၀၁ရခုနှစ် နိုဝင်ဘာလမှာ လန်ဒန်မှာ သိပ္ပံပညာရှင်တွေ စုစည်းထားတဲ့ Royal Academy နောက်ပြီးတော့ Humanity ပညာရှင်တွေ စုစည်းထားတဲ့ British Academy အဲနှစ်ခု ပေါင်းပြီးတော့ Consciousness အကြောင်းတစ်ခုတည်းကိုပဲ ဆွေးနွေးတယ်။သိပ္ပံက အဲ့လောက်ထိ မြန်သွားပြီ။ 

★ #အရင်တုန်းက #ဦးနှောက်ကဒဏ်ရာရပြီးရင် ဘယ်လိုမှ #ကုလို့မရဘူးဆိုတဲ့ #အတွေးအခေါ်ရှိခဲ့တယ်။ #အဲဒီဟာကို တွေးရှိတဲ့ ဆရာကိုယ်၌ကကိုက သူက #နိုဘယ်လ်ဆုရတာ။ ဒါပေမဲ့ #သူရဲ့အယူအဆက #မမှန်တော့ဘူးလေ။ 

★ Neuroplasticity ဆိုတာ သီအိုရီ အသစ်ပေါ်လာတယ်။ ဦးနှောက်က ပြုပြင်ပြောင်းလဲ လို့ရတယ် plasticity. အခု ဒီနေ့ပြောတဲ့ဟာတွေ အကုန်လုံး neuroplasticity ပေါ်မှာ မူတည်တာ။ 

★ ဗုဒ္ဓတရားတော်အနေနဲ့ဆိုရင်တော့ #စိတ်က #ရုပ်ကိုပြောင်းစေတယ်၊ #ရုပ်ကလည်းပဲ #စိတ်ကိုပြောင်းစေတယ်။ ရုပ်က ဒကာကြီးက အဘိဓမ္မာလေ့လာထားတယ်ဆိုတော့ ပဋ္ဌာန်းအနေနဲ့ဆိုရင် စိတ်ကရုပ်ကို ပြောင်းစေတာ “ကုသလော ဓမ္မော အဗျာကတဿ ဓမ္မဿ” ဖြစ်တာ။ 

★ ရုပ်ကနေပြီးတော့ စိတ်ကိုုပြန်ပြောင်းတယ်ဆိုရင် “အဗျာကတော ဓမ္မော ကုသလဿ ဓမ္မဿ” ဖြစ်တာ။ ဒါတွေကတော့ ပဋ္ဌာန်းထဲမှာ ပစ္စည်းပြိုင်တွေအများကြီး လှည့်နိုင်တာပေါ့။ 

★ အသေးစိပ်မပြောဘဲနဲ့ ဘုန်းဘုန်းက ဘာပြောချင်တုန်းဆိုတော့ ဒကာကြီးမေးခွန်းက အများကြီးတော့ စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းတယ် ဒါပေမဲ့ you know the world has moved. လောကကြီးက ရှေ့ကို အများကြီးရောက်သွားပြီ လေ့လာတဲ့ဟာက။ 

★ ဘုန်းဘုန်းတို့ အကြီးတန်း ဖြေတယ်ဆိုရင်လေ အမြဲတမ်းဖြေရတဲ့ မေးခွန်းတစ်ခုရှိတယ်။ “ဟဒယ” ၀ထ္ထုဆိုတာ ဟဒယ ဆိုတဲ့ စကားလုံးသည် မြတ်စွာဘုရား ကိုယ်တော်တိုင် မသုံးခဲ့ဘူးပေါ့။ 

 ★ “ယံ ယံ ဓမ္မံ အာရဗ္ဘ ယေ ယေ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ” - ယံ ယံ ဓမ္မံ ဆိုတာ သူက မြတ်စွာဘုရားက နိယတ အနိယတ အဲဒီ စကားလုံးတွေနဲ့ pronoun တွေပဲ သုံးခဲ့တယ်။ ဘယ်လိုရုပ်မျိုးဆိုပြီး နာမည်အတိအကျ မဆိုခဲ့ဘူး။ 

★ အဋ္ဌကထာခေတ်ရောက်တဲ့အခါကျမှ #ဟဒယ ဆိုတဲ့ဟာ ဒီစကားလုံးက ပေါ်လာတယ်။ ဒီစကားလုံး ပေါ်လာတဲ့အခါကျတော့ ဟဒယဝတ္ထု မြတ်စွာဘုရားဟောထားတာ ဟောလား မဟောလားဆိုပြီး အကြီးတန်းလုပ်တဲ့ စာသင်သားတွေက အကုန်လုံးဖြေရတယ်။ 

★ ဘုန်းဘုန်းတို့လည်း အကြီးတန်းတုန်းက ဖြေခဲ့ရတယ်။ ဒါပေမဲ့ အဲဒီအဖြေကတော့ ဘုန်းဘုန်းတို့က ဆရာသမားပေးတဲ့ အဖြေ ကိုယ်က ဒီတိုင်း ကျက်ပြီးတော့ဖြေခဲ့တာ။ #ဟဒယဝတ္ထုရှိတယ်။ 

 ★ အခု Madrid - မတ်ဒရစ် တက္ကသိုလ် ဘုန်းဘုန်း တရားသွားဟောတာ သုံးနှစ်ရှိပြီ။ စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းတယ် Neurology department နဲ့ Psychology department က Psychology department က ဗုဒ္ဓဘာသာကျွမ်းကျင်တဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ရှိတယ်။ 

★ သူတို့က အမေရိကန်တက္ကသိုလ်တွေက Neurology အရမ်းစိတ်ဝင်စားတော့ ဦးနှောက်တွေ လေ့လာကြတယ်တဲ့။ ဒို့က ဦးနှောက်လေ့လာမယ်ဆိုရင် သူတို့နောက်ကိုပဲ လိုက်ရမှာ သူတို့လုပ်ပြီးသား များတယ်ပေါ့။ သူတို့မလေ့လာသေးတဲ့ဟာ တစ်ခုလေ့လာတယ်။ သူတို့က ဟဒယဝတ္ထု လေ့လာတယ် ဒကာကြီးရေ။ 

★ အဲဒါ သုံးနှစ်ကျော်ရှိပြီ။ မကြာခင် သူတို့စာတမ်း ထွက်လိမ့်မယ်။ စာအုပ်လည်းထွက်လိမ့်မယ်။ ဘုန်းဘုန်းက မေးတယ် “ဒါ အရမ်းစိတ်ဝင်စားစရာကောင်းတယ် ပြောပြပါအုန်း” မေးတဲ့အခါကျတော့ “အရှင်ဘုရားတဲ့ ဒါ အချိန်မရောက်သေးဘူးတဲ့” 

🙂 Confidential ဖြစ်နေသေးတယ် ပြောပြလို့ မရဘူး။ 
★ “ကျုပ်က ခင်ဗျားတို့ တက္ကသိုလ်မှာ သုံးနှစ်သုံးမိုးလာပြီးတော့ စာသင်ပေးတာ အရိပ်အမြွတ်လေးတော့ ပြောပါ” ဆိုတော့ ဘာပြန်ပြောတုန်းဆိုတော့ “#ဗုဒ္ဓဘာသာ #ပြောတာမှန်တယ်တဲ့။” “#ဟဒယဝတ္ထုရုပ် #ရှိတယ်” တဲ့။ 

★ အခု ဘုန်းဘုန်း ဒီစာအုပ်ထဲမှာ မပါသေးဘူး မပါပေမဲ့ Compassion အကြောင်း ကရုဏာအကြောင်း လေ့လာတဲ့ သိပ္ပံပညာရှင်တွေ ပြောထားတာ ဦးနှောက်ဘယ်လို ပြောင်းလဲတယ်ဆိုတာတော့ ဒီနေ့လည်း ဘုန်းဘုန်း အများကြီးရှင်းပြခဲ့တယ်။ 

 ★ နှလုံးက ဘယ်လိုပြောင်းတယ်ဆိုတာ သူတို့ စပြီးတော့ပြောတယ်။ အဲဒီ Madird တက္ကသိုလ်က သုတေသနထွက်လာရင်တော့ ဘုန်းဘုန်းထင်တယ် ဒကာကြီးလည်း ဒီမေးခွန်း မေချင်မှ မေးတော့မယ်။ မေးခဲ့ရင်လည်း ဘုန်းဘုန်းက ပိုဖြေနိုင်မယ်။ ★ အခုတော့ ဒကာကြီးလည်း ဒီလောက်ပဲ မေးတယ် ဘုန်းဘုန်းလည်း ဒီလောက်ပဲ ပြန်ဖြေနိုင်တယ်။ ကျေးဇူးတော်ရှင်အောက်စဖို့ဒ်ဆရာတော် ပါမောက္ခ ဒေါက်တာဓမ္မသာမိ

သုံးကြိမ်ဦးချတာနဲ့ ငါးကြိမ်ဦးချတာ ဘာကွာပါသလဲ ?

👩 မေး။ ။ ဦးချလို့ရှိရင် ဗုဒ္ဓံ ဓမ္မံ သံဃံ ဆိုပြီးတော့ သုံးခါချတာရယ် ဗုဒ္ဓံ ဓမ္မံ သံဃံ မိဘဆရာဆိုပြီးတော့ ငါးခါ ချတာရယ် အဲမှာ သမီးကြားဖူးတာ တစ်ခုကကြတော့ ရတနာသုံးပါးကို ဦးချတာကျတော့ ထေရဝါဒ ဖြစ်ပြီးတော့ အနန္တောအနန္တငါးပါးကို ဦးချတာကြတော့ မဟာယာနဘက်ကို ဦးတည်တယ်လို့ ပြောတာကြားဖူးလို့ အဲ့နှစ်ခုက ဘာကွာလဲ သိချင်ပါတယ် ဘုရား။ နောက်ပြီးတော့ ဘယ်ဟာပိုပြီးတော့ 
သင့်တော်ပါလဲဆိုတာ သိချင်ပါတယ် ဘုရား။ 💡

ဖြေ။ ။ ★ သမီးက သုံးကြိမ်ဦးချလား? ငါးကြိမ် ဦးချလား? (သမီးက ငါးကြိမ်ဦးချပါတယ် ဘုရား) သမီးက ဘယ်နှစ်ကျောင်းသူပါလိမ့်။ (first year ပါ ဘုရား) အဲဒါကြောင့် ပထမဆုံးနှစ် ဘုန်းဘုန်း ဒီမှာ ဟောတဲ့တရားလေ မူလတန်ဖိုးနဲ့ ယဉ်ကျေးမှုတန်ဖိုး ဆိုတာ ရှိပါတယ်။ 
★ ယဉ်ကျေးမှု တန်ဖိုးဆိုတာက အပြင်မှာကိုယ်တွေ့ရတဲ့ဟာပေါ့။ 

သုံးကြိမ်ရှိခိုးတာ ငါးကြိမ်ရှိခိုးတာ ဒါက #အပြင်ကတန်ဖိုး။ သူရဲ့ မူလ ပကတိတနျဖိုးက ဘာတုနျးဆိုတော့ မငျ်ဂသုတျထဲမှာ ပါတဲ့ “ဂါရဝေါ စ နိဝါတော စ” တဲ့ အဲ့ဒီ value. 

★ Value and Culture ဆိုပွီး ခေါငျးစညျးလေးပေးပွီးတော့ ဘုနျးဘုနျး ဟောထားတယျ။ အဲဒါကွောငျ့သုံးကွိမျ ဦးခတြဲ့ပုဂ်ဂိုလျက သုံးကွိမျ ဂါရဝတရား နိဝါတတရား develop လုပျတယျ။

 🍃“ဂါရဝ” တရားဆိုတာက #သူများကိုလေးစားတာ #သူများကိုယုံကြည်တာ။ #ဂါရဝဆိုတာက #တခြားလူတွေရဲ့အရည်သွေးကို #အလေးထားတာ။ 🍃 “နိဝါတ” ဆိုတာ ကိုယျရဲ့အရညျအသှေးကို လမေထှားတာ။ “ဝါတ” ဆိုတာက လေ၊ “နိ” ဆိုတာက မရှိတာ။ အဲတော့ “နိဝါတ” က ကိုယျ့ကိုယျကို focus လုပျတယျ။ 

★ “ဂါရဝ”ကြ သူမြားကို focus လုပျတယျ။ အဲတော့ အတှငျးနဲ့အပွငျနဲ့ balance ဖွစျတဲ့လူကို “ဂါရဝရော နိဝါတရော” နှစျခုစလုံးရှိတယျ။ ★ သမီးက ဗုဒ်ဓ ဓမ်မ ရတနားသုံးပါးရဲ့ အကွောငျးကို တှေးပွီးတော့ ရတနာသုံးပါးကို အလေးထား လေးစားတဲ့အနနေဲ့ ဦးသုံးကွိမျခတြယျဆိုရငျ ရတဲ့ value ရတဲ့တနျဖိုးက “ဂါရဝ နိဝါတ” ဆိုတဲ့ တနျဖိုးရတယျ။ အပွငျကတော့ ဗုဒ်ဓဂယာ ဘုရားဖူးသှားတဲ့ ပုဂ်ဂိုလျတှေ တှေ့ဖူးပါလိမျ့မယျ တခြို့ဆို တနကေုနျ ရှိခိုးပါတယျ ငါးကွိမျ မကပါဘူး။

 ★ မြတ်စွာဘုရားကလည်း သုံးကြိမ် ရှိခိုးရမယ် ငါးကြိမ် ရှိခိုးရမယ် ဒီလို မိန့်ထားတာ မရှိပါဘူး။ ကိုယ်ရဲ့ နှလုံးသားထဲမှာ ဒီနေ့ ဘုန်းဘုန်းရှင်းပြတဲ့ဟာဆိုရင် ကောင်းတဲ့ oxytocin ဆိုတဲ့ ဟောမုန်းတွေ ထွက်လာပြီးတော့ ဦးနှောက်တွေပြောင်းသွားအောင် စိတ်တွေပြောင်းသွားအောင် အဲလိုလုပ်ရမယ်။

★ အမှားအမှန်ကတော့ ထေရဝါဒ ကနေ မဟာယာနကို နိမ်တာမျိုးတွေ မဟာယနကနေ နိမ်တာမျိုးတွေ ဘုန်းဘုန်းက အဲဒီ ဂိမ်း မကစားဖူး။ 
★ ထေရဝါဒ မဟာယာန စုပေါင်းပြီးတော့ စာအုပ်တစ်အုပ်ရေးတယ် ရ-နှစ်ကြာပါတယ်။ တစ်ယောက်ကိုတစ်ယောက် မယုံကြည်တာတွေ အများကြီးပဲ။ ပထမဆုံးတစ်နှစ်လောက် ဘာမှ မရေးနိုင်ဘူး။

★ နှစ်ကြိမ်တိုင်တိုင် seminar လုပ်တယ် တကမ္ဘာလုံးက လာပြီးတော့ ဆယ်နိုင်ငံ၊ မလုပ်နိုင်ဘူး။ ဘုန်းဘုန်းက အဲဒီကော်မတီရဲ့ ဥက္ကဋ္ဌလုပ်ရတယ် အဲတော့ တစ်ဖက်နဲ့တစ်ဖက် ပိုပြီးတော့ သံသယဖြစ်စေမယ့်ဟာတွေ ဘုန်းဘုန်းက မြန်မာလိုလည်း မပြောဘူး အင်္ဂလိပ်လိုလည်း မပြောဘူး။

★ ဆိုလိုတာက မဟာယာနက ငါးကွိမျရှိခိုးတယျဆိုရငျလညျး ဘုနျးဘုနျးက ဂါရဝ နိဝါတ ရှိတယျဆိုပွီး စိတျထဲမှာ ပီတိဖွစျတယျ။ ထရေဝါဒက သုံးကွိမျရှိခိုးတယျ အဲဒါကို ကွညျ့ပွီး ဘုနျးဘုနျးက ဂါရဝ နိဝါတ ဖွစျလိုကျတယျ။ 
★ တကယ်လို့ သူ့ဟာသူ အများရဲ့ တန်ဖိုးကိုထားပြီးတော့ ဂါရ၀ ရှိတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ဆိုရင် သုံးကြိမ် ရှိခိုးတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်က ငါးကြိမ်ရှိခိုးတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်နဲ့ ရန်ဖြစ်စရာ မရှိပါဘူး သမီး။ 

အဲဒါကြောင့် စိတ်ထဲမှာ ကြည်ကြည်လင်လင်ထားပါ။ 
★ ဘုန်းဘုန်းတို့ အနန္တော အနန္တငါးပါးလုပ်တယ်ဆိုတာ ဒါကတော့ ဗဟုသုတအရပေါ့ အနန္တော အနန္တကို တနေရာတည်းမှာ ဖော်ပြထားတာ ပိဋကတ်ထဲမှာ မရှိပါဘူး။

ဒါပေမဲ့ ရတနာသုံးပါးကို တစ်နေရာမှာ ဖော်ပြတယ် မိဘကို တစ်နေရာမှာ ဖော်ပြတယ် ဆရာသမားကို တစ်နေရာ ဖော်ပြတယ်။ ★ အဲဒါကို မြန်မာနိုင်ငံက ဆရာတော်တွေက တစ်ပေါင်းတည်းပေါင်းပြီး အနန္တော အနန္တငါးပါး လုပ်ထားတာ။ တခြားဗုဒ္ဓဘာသာ နိုင်ငံမှာတော့ မရှိပါဘူး။ ဒါ မြန်မာနိုင်ငံမှာပဲ ရှိတဲ့ဟာပါ။

★ တိဘတ်တွေ ငါးခုရှိတယ်ဆိုတာက ဗုဒ္ဓရယ် ဓမ္မရယ် သံဃ့ရယ် ဘုရားအလောင်းရယ် ဆရာသမားရယ်။ သူတို့ ငါးခု သူ့ငါးခုက ဘုန်းဘုန်းတို့ အနန္တော အနန္တငါးပါးနဲ့ မတူပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ အဲဒီ ငါးခုကလည်း အဆိုးမဟုတ်ဘူးပါဘူး။ ထေရဝါဒအနေနဲ့ ဘာမှ ငြင်းစရာမရှိပါဘူး။ ကျေးဇူးတော်ရှင်အောက်စဖို့ဒ်ဆရာတော် ပါမောက္ခ ဒေါက်တာဓမ္မသာမိ